Ο ΤΟΠΟΣ ΜΑΣ--ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ: ΣΕΡΒΙΑ- ΒΕΛΒΕΝΤΟ

Οι οικισμοί των Σερβίων και του Βελβεντού αποτελούν 2 γραφικές κωμοπόλεις στις παρυφές των πανέμορφων Πιέριων Όρεων. Τα Σέρβια και το Βελβεντό έχουν μια κεφαλαιώδη διαφορά από τις υπόλοιπες περιοχές του νομού Κοζάνης. Την πολύ στενή επαφή με τον Αλιάκμονα και μάλιστα με την τεράστια Τεχνητή Λίμνη. Γιατί καλό το βουνό αλλά πότε πότε χρειάζεται και λίγη «θάλασσα». Τα Σέρβια διαθέτουν αξιοζήλευτη ιστορία. Στα βυζαντινά χρόνια ήταν η πρωτεύουσα του νομού και η πιο δυνατή καστροπολιτεία της περιοχής. Το Βελβεντό μπορεί να καυχιέται ότι αποτελεί μια από τις γραφικότερες και ομορφότερες κωμοπόλεις της Δυτικής Μακεδονίας.

Επίσης μπορεί να καυχιέται ότι αντιστάθηκε σχεδόν με κάθε μέσο στην καλλικρατική του ένωση με τα Σέρβια…

ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ

Κάστρο της Ωρηάς Σερβίων

Σημείο αναφοράς των Σερβίων είναι το κάστρο και η ακρόπολή της που βρίσκεται 1 χλμ νότια της κωμόπολης. Η θέα από το κάστρο είναι μοναδική. Το σημείο είναι επιτελικό και ελέγχει ολόκληρη την κοιλάδα του Αλιάκμονα και το πέρασμα του Σαρανταπόρου. Ονομάστηκε έτσι λόγω της όμορφης κόρης του Μάρκου Κράλλη Βασιλιά των χριστιανών Σερβιωτών. Ο βασιλιάς πέθανε κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του φρουρίου από του Τούρκους. Οι Έλληνες κράτησαν το νέο μυστικό από τους Τούρκους ώστε να μην τονώσουν το ηθικό του εχθρού. Η Ωραία Μαρία κόρη του βασιλιά ανέλαβε την ηγεμονία. Τελικά το κάστρο έπεσε στα χέρια του Μουράτ Β’ μετά από προδοσία. Όπως λέει ο θρύλος ο προδότης προέβη σε αυτή την κατάπτυστη κίνηση γιατί η Ωραία Μαρία τον είχε απορρίψει αισθηματικά!

Βασιλική Σαράντα Πόρτες Σερβίων

Κοντά στην ακρόπολη βρίσκεται και η τρίκλιτη βασιλική Σαράντα Πόρτες και το μεγάλο φαράγγι (Χούνη) με τα ανθρωπόμορφα και ζωόμορφα βράχια. Στο Βυζαντινό λόφο υπάρχουν ερείπια πολλών ναών. Ο πιο ονομαστός και καλοδιατηρημένος είναι αυτός των Κατηχουμένων ή αλλιώς Πολύθυρον, γνωστός με το όνομα «Σαράντα Πόρτες» του 11ου αιώνα. Σώζονται δύο εξωτερικοί και δύο εσωτερικοί τοίχοι που αποτελούν τα τρία κλίτη της Βασιλικής. Στις εσωτερικές πλευρές των τοίχων σώζονται, σε σχετικά καλή κατάσταση, εικόνες αγίων, στα πρόσωπα και στα μάτια των οποίων όμως, οι κατακτητές που πέρασαν απ' την περιοχή, έδειξαν ασέβεια (Η Κοίμηση της Θεοτόκου, το προσκύνημα των Μάγων, ο Άγιος Συμεών, ο Άγιος Φλώρος).

Μεγάλο Φαράγγι Σερβίων

Το μεγάλο Φαράγγι παρουσιάζει βυζαντινό και φυσικό ενδιαφέρον και αυτό είναι που το διαφοροποιεί από άλλα φυσικά αξιοθέατα της περιοχής καθιστώντας το Φαράγγι των Σερβίων από τα πιο θεαματικά στην Ελλάδα. Τα ασβεστολιθικά του πετρώματα έχουν πάρει λόγω διάβρωσης ανθρωπόμορφα και ζωόμορφα σχήματα, μοναδικά σε όλη την Ελλάδα. Το μήκος του Φαραγγιού φτάνει τα 3 χιλιόμετρα και το ύψος ξεπερνά τα 300 μέτρα. Η είσοδος του βρίσκεται στο εξωκλήσι των Αγίων Αναργύρων, μια παλιά βυζαντινή, βασιλικού ρυθμού εκκλησία του 15ου αιώνα. Στην έξοδο του ξεκινάει ο βυζαντινός λόφος με άπειρα μνημεία (παλιές εκκλησίες, βυζαντινά τείχη, παλιές κατοικίες, ακρόπολη κ.α). Θρύλοι και παραδόσεις ξεπηδούν από το άγριο τοπίο του Μεγάλου Φαραγγιού: «Όσοι το διασχίσουν γίνονται πιο όμορφοι και πιο γοητευτικοί» λέει η παράδοση. Επίσης επιβάλλεται να το περάσουν οι ερωτευμένοι για να πάρουν θετική απάντηση στην πρόταση γάμου που θα κάνουν στο ταίρι τους, όπως συνέβη με το βασιλιά της Ηπείρου Μιχαήλ Β΄ και τη Σερβιώτισσα Βασίλισσα και Μοναχή Θεοδώρα το 1230 μ.Χ..

Φαράγγι Χάβος Σερβίων

Το όνομα του δεύτερου φαραγγιού της περιοχής προέρχεται από το χάος! Έχει μήκος 1.000 μέτρων και βάθος κοντά στα 120 μέτρα (στο μέγιστο βάθος). Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό είναι ότι είναι φαρδύ στη βάση του, 30-40 μέτρα, στενό στο μέσο του ύψους του,1-3 μέτρα και στο πάνω χείλος του 10 μέτρα περίπου, ενώ σε κάποιο σημείο το πάνω χείλος του είναι σχεδόν κλειστό.

Φαράγγι Κατερίνας Τριγωνικού Σερβίων

Το τρίτο κατά σειρά Φαράγγι της Κατερίνας του Τριγωνικού, ξεπερνά τα 8 χιλιόμετρα και ξεκινά από το Μεταξά και καταλήγει στο Ρύμνιο. Η διάβαση είναι σχετικά εύκολη και η διαδρομή πλούσια σε πανύψηλα πλατάνια, μικρούς καταρράχτες, λιμνούλες, παλιούς νερόμυλους, τοξωτά γεφύρια αλλά και απότομες χαράδρες και απόκρημνους πολύχρωμους βράχους που συνθέτουν ένα μοναδικό τοπίο που μαγεύει.

Γέφυρα Σερβίων

Έχει μήκος 1,372 μέτρων, θεμελιώθηκε το 1972 και ολοκληρώθηκε 3 χρόνια αργότερα (ρεκόρ). Συνδέει το νομό Κοζάνης με τη Θεσσαλία και ολόκληρη τη νότια Ελλάδα. Εξακολουθεί να είναι μια από τις μακρύτερες γέφυρες στη χώρα μας. Για τους ταξιδευτές αποτελεί ένα ιδανικό σημείο για φωτογράφηση, ρεμβασμό και ρομανικά τετ-α-τετ, ειδικά το σούρουπο. Για τους ντόπιους εκτός από τα προηγούμενα αποτελεί και χώρο μανιώδους άσκησης του ψαρέματος. Βρίσκεται 2,5 χλμ από την πόλη των Σερβίων.

Άγιος Αντώνιος Σιάπκας Σερβίων

Η μονή του Αγίου Αντωνίου Σιάπκας είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1.700 μέτρων, νοτιοανατολικά των Σερβίων. Για να επισκεφτείτε πρέπει να πάρετε το δρόμο προς Καστανιά και από κει να κάνετε 12 χλμ χωματόδρομο. Εναλλακτικά και ευκολότερα παίρνετε το δρόμο προς Πολύραχο και στα 5,5 χλμ από τα Σέρβια στρίβετε αριστερά προς Λάβα. Στα 6 χλμ δεν στρίβετε στη διασταύρωση για Λάβα αλλά συνεχίζετε για άλλα 4 χλμ στον ασφαλτόδρομο και μετά στρίβετε αριστερά στο χωματόδρομο των 3 χλμ για τη μονή. Ο δρόμος είναι ελαφρώς κουραστικός αλλά το θέαμα θα σας αποζημιώσει πλήρως. Πρόκειται για μια φρουριακή μονή που άνηκε στο Πατριαρχείο και εγκαταλείφτηκε το 1750. Ως τότε ο χώρος κατακλύζονταν από προσκυνητές που έρχονταν «αλυσοδεμένοι» για να συναντήσουν από κοντά τον θαυματουργό Άγιο Αντώνιο! Η μονή γιορτάζει 1^η Σεπτεμβρίου όταν και γίνεται μεγάλο πανηγύρι.

Βελβεντό

Το Βελβεντό, μία κωμόπολη 4.000 κατοίκων, αποτελεί ένα αρμονικό οικιστικό σύνολο του νομού Κοζάνης. Πρόκειται για ένα γραφικό χωριό με «αυτονομιστικές» τάσεις. Άλλωστε σε πολλούς θα είναι γνωστές οι έντονες διαμαρτυρίες για την ενσωμάτωση του στον δήμο Σερβίων σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτη. Μυστικό του Βελβεντού αποτελεί ο σχετικά απλός τρόπος ζωής που το κάνει να ξεχωρίζει από τα εφέ άλλων γειτονικών τόπων. Εδώ παράγονται ίσως τα νοστιμότερα ροδάκινα της χώρας μας. Ένας περίπατος στο Βελβεντό θα σας γεμίσει με εικόνες από τις γειτονίες της γραφικής αυτής κωμόπολης (Ψυρή, Μπαράγκα, Τσαμπλάκ’, τ’ Φίγκα, τ’ αλώνια). Οι κάτοικοι είναι φιλόξενοι και με χαρά θα σας καθοδηγήσουν αν χαθείτε στα στενά δρομάκια του τόπου τους. Στο Ιστορικό Κέντρο βρίσκονται αρκετά από τα διατηρητέα κτίρια της μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής, κτίρια δημόσια (όπως το παλιό «Αρρεναγωγείο» δίπλα στην κεντρική εκκλησία, αλλά και ιδιωτικά, όπως η «οικία Τσιρίγκα» ή το πρόσφατα αναπαλαιωμένο «αρχοντικό Κώνστα» που διαμορφώθηκε σε Λαογραφικό Μουσείο.

Λαογραφική Συλλογή Βελβεντού

Η «Λαογραφική Συλλογή Βελβεντού» είναι αξιολογότατη τόσο ως προς το περιεχόμενο, όσο και ως προς την έκθεση του υπάρχοντος υλικού, που ανταποκρίνεται επάξια στις πιο σύγχρονες προδιαγραφές και επιταγές της σύγχρονης μουσειολογίας.

Άγιος Νικόλαος Βελβεντού

Ο βυζαντινός ναός του Αγίου Νικολάου με τοιχογραφίες του 1588 αποτελεί έξοχο αξιοθέατο της περιοχής. Το φαράγγι του Αγίου Νικολάου βρίσκεται 10 λεπτά με τα πόδια από τον ομώνυμο ναό. Αν το επισκεφτείτε σαββατοκύριακο είναι πιθανό να δείτε δεκάδες Κοζανίτες να τρώνε και να πίνουν στα απλώματα του φαραγγιού. Πάντως αξίζει να τονίσουμε ότι στην ευρύτερη περιοχή του Βελβεντού υπάρχουν 80 γραφικά ξωκλήσια.

Καταρράκτες Σκεπασμένου

Είναι μια από τις attraction του Βελβενδού αλλά και ολόκληρου του νομού. Πρόκειται για ένα τοπίο με καταρράκτες μέσα στο πράσινο, 3 χλμ δίπλα στο Μεγάλο Φαράγγι βορειοδυτικά του οικισμού. Εκεί θα φτάσετε από ένα καλά συντηρημένο μονοπάτι. Βρίσκεται στη ρίζα των Πιερίων, στην είσοδο του ρέματος της Λάφιστας και χύνεται στη Τεχνητή Λίμνη Αλιάκμονα. Η περιοχή βαπτίστηκε έτσι από ένα σημείο όπου το ρέμα σκεπάζεται από τη γη. Τον καταρράκτη ύψους 25 μέτρων θα τον θαυμάσετε και αποθανατίσετε πανοραμικά από το ξύλινο παρατηρητήριο που πρόσφατα κατασκευάστηκε.

Παλαιογράτσανο & Καταφύγι

Η διαδρομή πάνω από το Βελβενδό, στις πλαγιές των Πιερίων Όρεων, θα σας γεμίσει από υπέροχες εικόνες. Σε σύντομο χρόνο με το αυτοκίνητό σας (15 λεπτά) θα είστε στο γραφικό χωριό Παλαιογράτσανο όπου δεσπόζει το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία του 15^ου αιώνα, πολύ καλά συντηρημένο. Αν συνεχίσετε από το Παλαιογράτσανο ανατολικά στα 16 χλμ θα συναντήσετε το χωριό Καταφύγι που αποτελεί γενέτειρα του διεθνώς γνωστού Αλέξη Ζορμπά, ήρωα του Νίκου Καζαντζάκη, το σπίτι του οποίου μπορείτε να επισκεφτείτε!

Τουλούμπες Βελβεντού

Τα τουλουμπάκια του Βελβεντού είναι ονομαστά σε ολόκληρη τη βόρεια Ελλάδα. Από τα ξημερώματα στο εργαστήρι της Βάγιας Ζανδέ στο Βελβεντό αρχίζει η μαζική παραγωγή ώστε να καλύψει τις ανάγκες ολόκληρου του νομού. Εδώ και αρκετά χρόνια η μητέρα της Βάγιας έφτιαξε brand name με τις τουλούμπες της στο καφενείο που διατηρούσε στο Βελβεντό. Η Βάγια από 2001 άνοιξε εργαστήριο για να γευτούν και άλλοι αυτές τις λιχουδιές. Κατάστημα θα βρείτε στο Βελβεντό αλλά και στο κέντρο της Κοζάνης (28^ης Οκτωβρίου 9).

ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Η Κοζάνη για δεκαετίες αποτελούσε έναν πολύ δυσπρόσιτο τόπο ειδικά για τους ταξιδιώτες από τη Βόρεια Ελλάδα. Με τη κατασκευή της Εγνατίας Οδού τα Σέρβια απέχουν 160 από τη Θεσσαλονίκη (1 ώρα και 30 λεπτά). Τα Σέρβια απέχουν 450 χλμ από την Αθήνα. Για να την επισκεφτείτε από την Αθήνα θα πρέπει να οδηγήσετε στην εθνική Αθηνών- Θεσσαλονίκης και στο ύψος της Λάρισας να στρίψετε προς Τίρναβο, Ελασσόνα, Σέρβια. Τα Σέρβια απέχουν μόλις 12 χλμ από το Βελβεντό και 30 χλμ από την πόλη της Κοζάνης. Οι 2 κωμοπόλεις επικοινωνούν καθημερινά με το ΚΤΕΛ με Αθήνα, Θεσσαλονίκη και την υπόλοιπη Ελλάδα. Στην Κοζάνη λειτουργεί (που λέει ο λόγος) και το αεροδρόμιο Φίλλιπος στην περιοχή των Πετρανών 4 χλμ από την πόλη της Κοζάνης (τηλ. 24610 36098). Στην Κοζάνη μπορούσατε να έρθετε και με τραίνο από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη (κάνοντας ένα mini τουρ στη Δυτική και Κεντρική Μακεδονία) αλλά τώρα με την τρόικα ξεχάστε το και αυτό.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Η περιοχή δεν είναι πλημμυρισμένη από καταλύματα αλλά υπάρχουν σχετικά αρκετοί ξενώνες και ξενοδοχεία που μπορούν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες σου. Μπορείτε να αναζητήσετε κατάλυμα στα Σέρβια, στο Βελβεντό, στο Καταφύγι ακόμη και στο Παλαιογράτσανο.

ΦΑΓΗΤΟ

Τα Σέρβια διαθέτουν κάποιες ταβέρνες. Κοντά στα Σέρβια υπάρχει και η επιλογή της Νεράιδας, ενός λόφου με θέα στη γέφυρα και στην τεχνητή λίμνη του Αλιάκμονα. Η νεράιδα είναι γεμάτη από ταβέρνες και καφετέριες με θέα στη λίμνη και αποτελεί σημείο κυριακάτικης εξόρμησης των κατοίκων της περιοχής.

Αν αναζητάτε κάτι πιο ζεστό και οικογενειακό θα πρέπει να προτιμήσετε το Βελβεντό. Το Βελβεντό φημίζεται για το ντόπιο τσίπουρο και το κρασί του, τους νοστιμότατους μεζέδες, τα ουζερί, τις ταβέρνες και τις καφετέριες της κεντρικής του πλατείας αλλά και τα εξοχικά του κέντρα. Μπορείτε για παράδειγμα να απολαύσετε τον καφέ σας ή το φαγητό σας στο γραφικό και ιστορικό Μετόχι στην ανατολική πλευρά της κωμόπολης- μέσα στα πλατάνια του ορεινού όγκου των Πιερίων. Αν θέλετε κάτι ακόμη πιο απόμακρο και ήρεμο μπορείτε να ανεβείτε στο Παλαιογράτσανο ή το Καταφύγι. Η επιλογή δική σας.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

Για τους φίλους των χειμερινών αθλημάτων κοντά στα Σέρβια και το Βελβεντό λειτουργεί το χιονοδρομικό κέντρο του Ελατοχωρίου στα Πιέρια Όρη. Κοντά χιλιομετρικά στο χάρτη αφού με βάση τους υπάρχοντες δρόμους ο βαθμός δυσκολίας είναι μεγάλος. Για να φτάσετε στο χιονοδρομικό πρέπει να οδηγήσετε αρκετά χιλιόμετρα σε χωμάτινες αλλά πανέμορφες διαδρομές. Από το Βελβεντό παίρνετε το δρόμο προς Πολύφυτο. Στα 4,5 χλμ στρίβετε δεξιά στο χωματόδρομο προς Αγία Κυριακή. Οδηγείτε άλλα 7 χλμ και στη μόνη διασταύρωση που θα συναντήσετε θα στρίψετε αριστερά για το χιονοδρομικό που βρίσκεται στα 4 χλμ. Εναλλακτικά μπορείτε να πάτε οδηγώντας σε περισσότερο ασφαλτόδρομο αλλά και περισσότερα χιλιόμετρα μέσω Παλαιογράτσανου και Καταφυγίου (από κει θα συναντήσετε μόνο το τελευταίο κομμάτι του χωματόδρομου των 4 χλμ.

Αν είστε τύποι του νερού μπορείτε να αφιερώσετε το χρόνο σας στην τεχνητή λίμνη του Αλιάκμονα. Μπορείτε να ψαρέψετε, να παρατηρήσετε το πλούσιο ζωικό βασίλειο των πτηνών της λίμνης (πελεκάνοι, γλάροι, βουτηχτάρια κ.α). Αν σας κουράσαμε με όλα τα παραπάνω πιείτε ένα καφεδάκι στην όμορφη καφετέρια του Ναυτικού Ομίλου Κοζάνης.

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

Αεροδρόμιο Κοζάνης: 24610 26864

Αστυνομία Βελβεντού: 24640 31111

Αστυνομία Κοζάνης: 24610 24131

Αστυνομία Σερβίων: 24640 23333

Δήμος Βελβεντού: 24640 31547

Δήμος Κοζάνης: 24610 50300

Δήμος Σερβίων: 24643 50100

ΕΛΤΑ Σερβίων: 24640 21591

Ιατρείο Βελβεντού: 24640 31222

Κέντρο Υγείας Σερβίων: 24640 23024

ΚΤΕΛ Βελβεντού: 24640 31479

ΚΤΕΛ Κοζάνης: 24610 22856

ΚΤΕΛ Σερβίων: 24640 21491

Νοσοκομείο Κοζάνης: 24613 52600

Νοσοκομείο Πτολεμαΐδας: 24630 54000

ΟΣΕ Κοζάνης: 24613 4563

Πυροσβεστική Κοζάνης: 24610 26600

Πυροσβεστική Σερβίων: 24640 21199

Ταξί Βελβεντού: 24640 31234

Ταξί Κοζάνης: 24610 40500

Τροχαία Κοζάνης: 24610 54440

Φαρμακεία Βελβεντού: 24640 31927, 31050

Φαρμακείο Πλατανορεύματος Σερβίων: 24640 24122

Φαρμακεία Σερβίων: 24640 21431, 22059, 21063, 22322, 21449

Οι φωτογραφίες είναι δικές αλλά και από τα sites: dservionvelventou.gr, servianetblog.blogspot.com, gym-servion.koz.sch.gr, live-avles.blogspot.com, autonomous.velvento.net, anko.gr, career.teikoz.gr, sitemaker.gr, travelsecrets.gr, omikron.tv, picasaweb.google.com.                                 

                                                                                                                                                                                           πηγη : community.pamediakopes.gr/greece